Bir şair düşünün. Tarihi bilgileri özverili bir araştırmayla derleyip toplayarak mini bir ansiklopedi hazırlıyor. Bu ansiklopediyi şiirlerle süsleyip, edebiyatla zenginleştiriyor, bilimle ve sanatla harmanlıyor. Ve ortaya Sunay Akın’ın bu müthiş eseri çıkıyor.
Yazar kitabını Kaptan Cousteau’ya adamış. Bu nedenle kitabı okumaya başlamadan önce okyanusların en derinlerine dalmaya, batık gemilerin izini sürmeye, yaşanan deniz facialarının nedenlerini öğrenmeye, bu felaketleri yaşayanların o anlardaki duygularını anlamaya, çaresizliklerini hissetmeye hazır olmalısınız.
Kitabın adı ile giriş yapalım: Denizcilik kurallarına göre, bir kaza esnasında gemiyi terk etmek gerektiğinde, cankurtaran sandallarına biniş önceliği çocuklara ve kadınlara aittir. Filmlerden de bilirsiniz. Görevliler “Önce kadınlar ve çocuklar!” diye bağırırlar. Fakat hiçbir kadın derin sulara gömülmekte olan bir gemide çocuğunu bırakarak öncelikle kendisi filikaya binmez. Filikanın içindekilere önce çocuğunu uzatır, sonra kendisi biner. Hangi kadın batan bir gemide kalan çocuğunun kendisine uzatılması için bekleyebilir ki? İşte o yüzden doğrusu “Önce Çocuklar ve Kadınlar”dır.
Batık gemilerin izini sürmeye Nuh’un Gemisi ile başlamış şair. Nuh’un Gemisi’ni kendi tarihimizden ve dünya tarihinden ünlü isimler izliyor: Titanic, Struma, Dumlupınar Denizaltısı, Ertuğrul Fırkateyni, Gülcemal, Bandırma Vapuru, Atatürk’ü son yolculuğunda İzmit’e kadar taşıyan Yavuz ve daha niceleri. Tahmin edeceğiniz üzere Titanic gibi dünya çapındaki ünlü transatlantiğe ve Struma gibi büyük bir utanca sebep olan gemiye birkaç bölüm ayrılmış. Livaneli’nin Serenad’ından hatırlarsınız Struma’yı. Okudukça aslında Struma’nın ilk ve son gemi olmadığını, bunun gibi daha birçok gemi olduğunu öğrendiğinizde utancınız daha da artacak.
Bu ünlü gemilerin doğumundan itibaren okyanusların, denizlerin dibini boylayana ve ebedi istirahatlerine ulaşana kadar süren hayat hikâyelerini okuyacaksınız. Batış anlarına şahit olacaksınız. Çaresizce çırpınanların çığlıkları yankılanacak kulaklarınızda. Gemiler derinlere gömülürken sizden de birer parça alıp götürecekler en derinlere.
İşte bu kadar acıya dayanabilmeniz için bu küçük hikâyelerin içine şiirler serpiştirmiş yazar. Edebiyattan, sanattan, felsefeden sohbetler açmış. Bir geminin öyküsünü okurken öyküyü bir şekilde ünlü şairlere, yazarlara, sanatçılara, bilim adamlarına bağlamış. Öykü içinde öykü yaratmış. Batan bir gemiyi anlatırken karşınıza bir anda Nazım Hikmet, Can Yücel, Turgut Uyar, Cemal Süreya, Sabahattin Ali, Ara Güler, Amin Maalouf, Voltaire, Van Gogh, Bertolt Brecht, Hitchcook ve daha adını sayamadığım birçok ünlü çıkıyor. Her birinin öykülerdeki yeri çok önemli. Hem şaşırıyor hem de kurulan bağlantı karşısında hayranlık duyuyorsunuz.
Bu kitap bir daha yazılmaz diyor Sunay Akın. On yılı aşkın bir süreçte yazmış. Gitmediği liman, mezarını ziyaret etmediği denizci kalmamış. Çok emek vermiş. Kendisi bile şaşkın bu kitabı nasıl yazdığı konusunda. Diğer kitaplarımı yeniden yazabilirim ama bunu yazamam diye itiraf ediyor. Gerçekten çok emek verildiğini okurken görmemek ve takdir etmemek elde değil.
Akın kitabını Gabriel Garcia Marquez’in şu sözleri ile bitirmiş:
“Yazarların denizin ortasında gemisi batmış bir denizci gibi her zaman yalnız olduklarına inanırım. Dünyadaki en yalnız meslektir yazarlık. Yazmana hiç kimse yardım edemez.”
Kitaba nasıl da uygun cümleler değil mi? Neyse ki bu kadar değerli yazarlar kitaplarını yazarken yalnızlık çekseler de kitaplarını okuyan ve beğenen okurların hayranlığı ve sevgisi ile kuşanarak yalnızlıklarını bir nebze de olsa gideriyorlar.
Bir cevap yazın