Fotoğraf : Hülya Uslu
İstanbul’un tarihine bir atmosferde alışılmış biçimde ile baktıgımız
zaman olan şudur ki; kültürel
referanslardan,mimariden,tarihten,mitolojiden yola çıkarak sanatı
sanat yapan bir
tutum var. Bunlar karşısında fotoğrafçı olmamak mümkün değil. Böyle
bir ortam oluncada insan sanatçı ruhlu oluyor, yani fotoğrafçı olmamak
mümkün değil.
Doğa yerinde örneğin, herhangi bir güzelliği gördüğümüz andada böyle
şeyler olabilir.O coşkuyu yakalamak,gidişleri fark etmek, bir ağlayanı
farketmek gibi…kısacası o güzelliği keşfetmek.Bunlar olunca da işte
insan sanatcı ruhlu doğuyor. Benim hayatımın hiç bir döneminde ne
sanat olarak, ne hayat olarak ne bakış açısı ne felsefe olarak hiç
çevremden etkilendiğim şeylerden çok,
belirgin bir kimlik bulan olmadı.Bu onlardan kopuk oldugumu göstermez
tabiki.Sadece İstanbul çapında İstanbul’un her tarafındaki insanlara
yönelik eğilim oldu hep.
Galiba fotoğraf sanatımda buradan geliyor diye düşünüyorum. İstanbul
bir çok şey barındırıyor içerisinde,bu yüzden fotoğraflarımın
özellikle İSTANBUL geçmesi beni fotoğraf ile bir bütün
haline getiriyor.
FOTOĞRAF NEDİR? ve TARİHİ?
Fotoğrafda bilinen ilk fotoğraf; 1826 yılında çekilmiş.Işık ile resim
çıkarmak usul ve sanatı 1829 yılında iki fransız araştırmacı
tarafından
keşfedilmiştir. ( nicephare-jacques)
Fotograf anlam olarak, ışık yardımı ile iz bırakmak anlamına gelir.
Işık etkisiyle yüzyüze iz bırakma hareketi sonucu elde edilen eylem.
1960 yıllarında çoğu fotoğraf siyah-beyaz çekiliyordu.Bu tarihten
sonra renkli fotoğraf popüler fotoğrafçılıga hakim olmuştur ama
siyah-beyaz fotoğraf amatörler ve sanatcılar
arasında hala popülerliğini korur.Fotoğraf doğada mevcut gözle görülen
maddi varlık ve şekilleri, ışık ve bazı kimyasal maddeler yardımıyla
ışığa karşı duyarlı hale getirilmiş film, kağıt veya herhangi bir
madde
üzerine saptayan fiziksel ve kimyasal bir işlemdir.Çekim yapılan
ortamdaki ışık,fotoğrafın kalitesini,tarzını doğrudan etkiler.Bir tarz
oluşturur otoğrafta.Bu nedenle fotoğrafçılıkta ışık ve renk bilgisi
çok önemlidir. Yani fotoğrafı ışık ile yazmakta diyebiliriz.şöyle
ortaya cıkmıştır;
Asırlar önce bilim adamları tarafından başlayan bir serüven. Aslında
hiçbirini niyeti fotoğrafı bulmak değildi.
Zaman içerisinde bu istem dışı ortaya çıkan buluşun üzerine
gidenler,ona daha fazla zaman harcayan ve elde ettikleri buluşlarla
katkıda bulunanlar olmuş.Ama fotoğrafın gelişiminde
en en buyuk gelişmeler 19.yüzyılda görülmüştür.
FOTOĞRAF NEDEN SANATTIR?
Burada yaratıcılık ve hayal gücünün oldugu her yerde bir sanat söz
konusudur.Estetik, algı,göreceli yaklaşımlar fotoğrafın sanatsal
değerini ifade eder. Her fotoğraf estetik
olamaz.Kompozisyon,altın oran,açı,renk,ışık dengesi ve konunun
derinliği,işlenişi, bizde uyandırdığı etkiler bir araya geldiğinde
sanatsal değeri ortaya çıkar. Sanatsal fotoğraf
kendini hissetirir.En basit örnekle anlatacak olursak,sıradan
fotoğrafa bir kere bakarız.Ama estetik ve anlamlı derin olan bir
fotografa ise tekrar tekrar bakma gereği duyar
hatta odamızın duvarında asmaya layık görürüz.Sanatsal niteliklere
sahip olan fotoğraflar genelde emek harcanmış süreci zor
fotoğraflardır.
Yaratıcılık bağlamında, işlediği konu, kurgusu,yetenek isteyen
uğraşı,amaçları olan, özgün,farklı ve herkes tarafından farklı şekilde
algılanıyor olması gerekir.
Bu gerekleri yerine getiren kişiyi fotoğraf sanatcısı olarak nitelendirebiliriz
FOTOĞRAF NASIL ÇEKİLMELİDİR ? VE NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR?
Bir fotoğrafcının bakış noktası çok önemlidir.Hep aynı açıdan çekilmemelidir
bır konu.Bazı kadrajlarda yatay çekildiğinde bazıları ise dikey
çekildiğinde doğru ve güzel fotoğraf verir.
Bazı konularda doğru objektifler kullanmalıyız..örneğin futbol
karşılaşmalarda yada vahşi fotoğraflarda…Fotoğrafa görede
objektifler secilmelidir.
Bunlar işte; geniş açılı objektifler, makro objektifler, zoom ve tele
gibi çeşitli objektifler mevcuttur.
Fotoğraf cekimin de özellikle portre çekiminde arka planların sade
olmasına dikkat etmeliyiz.Karışık olmamalıdır…ve mümkün olduğu kadar
yaklaşılmalıdır.
Yabancı birinin fotoğrafını çekmeye başlamadan önce ise; onunla
iletişime geçmek gerekir, iletişim sadece konuşarak değil, beden dili
ile de yapılabilir.
Güneşin tam tepede oldugu saatlerde mümkünse fotoğ.çekilmemelidir.
Sert gölgeler belirginleşebilir.
Ufuk çizgisi dedğimiz görüntü fotoğraf karesinin alt kenarına paralel
olmalıdır. Aksi taktirde hoş olmayan fotoğraf kareleri olur.
Sis,duman gibi fotoğraflar herzaman ilgi çeker.
FOTOĞRAFTA ESTETİK DURUM
Fotoğrafta estetik önemlidir.Biçim,içerik meselesi.İkisinden biri,biri
aşagıda ise,o iş, iş olmaktan çıkar. Yani sanat olmaktan çıkar. O
zaman ne deriz işte,
propaganda yapmış canım bomboş şey, ya da çok biçimsel sey bunun
içeriği bile yok.
Önemli olan o dozda, işte şunlar bunlar yani her sanat dalı
için,sadece fotoğraf için düşünmüyorum, bir müzikte alt yapının önemli
olduğuna, onun,
biçimsel yanı,izleyiciyi çeken yanı, daha sonrada onun orkestradaki
yanı, o içeriği ile birleşirse bir anlam ifade eder.Bu anlamda estetik
önemli birşeydir.
FOTOĞRAF İNSANA NELER KATAR?
Bir kere bir fotoğrafçı olayları doğru izlemeli,doğru bir bakış,doğru
bir duruş içinde olmalıdır ki insan da fotoğrafa baktıgı zaman o
fotoğrafı okyabilSİN,tıpkı kitap gibi..
Birkere insanı sosyalleştirir. Daha çok mekan,daha çok insanla
iletişim demektir.Bu etkileşimlerden dolayı çevresindeki insanların
fotoğrafa olan merakın artmasına neden olur.
Herkesin fotoğrafçı olabildiği zamanda,yeni ve ilginç fotoğraflar
çekmeye çalışmak fotoğrafı da ilginç kılıyor. İlginç fotoğraf demek
biraz da kendini başka bir kimliğe bürünmesini ve değişmesini,
biraz da diğer insanlar tarafından fark edilmek istenmesinden
kaynaklanır. Aslında fotoğraf sanatına hizmet etmekten çok, baska
insanlarca taktir toplamayı amaç edinir ve sadece fotoğrafa
yönelmiş kendisi gibi yaşayan insanlarla ilişki kurmayı tercih eder.
Çektiği fotoğraflar sadece kendi çevresinde değer görür. Oysa bir
fotoğrafçı fotoğraf sanatına hizmet eder ve sadece fotoğrafın
amacı doğrultusunda insanlara doğru mesaj verir. Fotoğraf gözlem
gücünü arttırır. Detayları yakalamaya anlık
sevinçleri,mutlulukları,üzüntüleri,
fotoğraflamakla kalmaz,bakışınıda değiştirir. Fotoğrafın izleyici ile
karşılıklı iletişimin çok yoğun olduğu bir alandır. Anlattığı
hikayenin
içeriğine bağlı olarak, onu izleyen kişide varolan bütün duyguları
uyandırabilme yetkisine sahiptir.
Merhamet,nefret,barış,düşmanlık,sevgi,savaş gibi…
Bazen konuşamadığımız,kendimizi ifade edemediğimiz durumlarda
fotoğraf herşeyi anlatıyor. Tabi fotoğraf çekenin yorumuna sahip
olsada bazen; anladığınızı yansız ve oldugu
gibi anlatmak zorundadır. Kısacası fotoğraf insanlarla iletişimi
güçlendirir.İnsanları tanımayı öğretir.
ÖNEMLİ FOTOĞRAFÇILAR TAKİP EDİLMESİ GEREKEN DERGİLER VE OKUNMASI
GEREKEN ÖNEMLİ KİTAPLAR
İSİMLER:
Josef Koudelka, Sebastiao Salgado, Joel-Peter, Ara Güler,
Henri-Cartier, Bresson,Şahin Kaygun
DERGİLER:
Geniş açı fotoğ. sanatı dergisi,fotoğraf dergisi,
KİTAPLAR:
Fotoğraf üzerine (Susan Sontag),Camera Lucida ( Roland Barthes),
Fotoğraf terimleri sözlüğü (Güler Ertan),Görme Biçimleri (John Berger)
Hülya Uslu
Bir cevap yazın